آیا زن صیغه‌ای از شوهرش ارث می‌برد
ارث زن صیغه ای یا ارث زن موقت که همون همسر مرد در عقد موقت است برخلاف قوانین آمره محسوب و معتبر نمی‌باشد و سوال شایع بین عموم خیلی از مردم این است زن و مرد در عقد موقت از یکدیگر ارث نمی‌برند ولی برای ارث‌بردن زن صیغه‌ای راهکار قانونی وجود دارد که در این مقاله در مورد آن توضیح خواهیم داد.ارث زن موقت
برابر با ماده 940 قانونی مدنی که بیان می‌دارد: زوجین که زوجیت آنها، دائمی بوده و ممنوع از ارث نباشند، از یکدیگر ارث می‌برند؛ بنابراین تنها زن‌وشوهری از یکدیگر ارث می‌برند که نکاح آنان دایم باشد و احکام ارث، زن و شوهر عقد موقت را شامل نمی‌شود به عبارت دیگر زن صیغه ای در نکاح موقت از همسر خود ارث نمی برد.ارث زن صیغه ای و ارث زن موقت
شرط ارث بری یا شرط توارث در عقد موقت
ارث زن صیغه ای و ارث زن موقت در عقد موقت و شرط ارث زن صیغه ای و شوهر صیغه‌ای از موارد موردبحث میان فقها و حقوق‌دانان است و عده‌ای از فقها اعتقاد دارند که زن و مرد می‌توانند در عقد موقت شرط توارث و ارث‌بردن تعیین کنند.ارث زن صیغه ای
اما عده کثیری از حقوق‌دانان با تمسک بر ماده 940 قانون مدنی اظهار می‌دارند که در ماده مذکور قانون‌گذار شرط ارث‌بردن زن و شوهر را مختص عقد نکاح دائم کرده و ازآنجاکه قانون مدنی قانون آمره است و هرگونه شرط برخلاف قانون باطل و غیر مسموع است، شرط توارث در عقد موقت وجود ندارد؛ زیرا که به‌نوعی شریک‌کردن غیر ورثه در ترکه مورث می‌شود و این برخلاف شرایط و مقررات ارث است.ارث زن صیغه ای
نظریه مشورتی شماره 7/1401/501 اداره حقوقی قوه قضاییه درخصوص ارث بردن زن و مرد در عقد موقت
شماره نظریه: 7/1401/501
شماره پرونده: 1401-9/1-501 ح
تاریخ نظریه: 1401/06/02
اولاً باتوجه‌به آمره بودن قواعد ارث، در فرض سؤال شرط مقرر بین زوجین موقت مبنی بر ارث‌بری آنان از یکدیگر، باطل و فاقد اثر شرعی و قانونی است. ثانیاً، صرف‌نظر از آنکه بین شرط توارث زوجین موقت و الزام یا عدم الزام زوج به ثبت نکاح موقت در چنین فرضی ملازمه‌ای وجود ندارد، به‌صراحت ماده 21 قانون حمایت خانواده مصوب 1391، موارد الزامی ثبت نکاح موقت منحصر در بندهای سه‌گانه موضوع این ماده است و از ظاهر بند 3 این ماده چنین مستفاد است که حکم آن صرفاً ناظر بر شرط ضمن عقد نکاح موقت مبنی بر ثبت آن است و دیگر شروط ضمن عقد نکاح از شمول این بند و ضمانت اجرای کیفری عدم اقدام به آن (ماده 49 همین قانون) خروج موضوعی دارد.
- پاسخ دفتر آیت الله مکارم شیرازی در خصوص سول حکم ارث زن و شوهر در عقد موقت
راهکار ارث بردن زن و مرد صیغه ای در عقد موقت
وکیل خوب قم در این زمینه خاطرنشان می سازد راه‌حل ارث‌بردن زن صیغه ای و مرد در نکاح موقت بدین صورت است که زوج در هنگام عقد ازدواج موقت، شرط کند که در چارچوب وصیت از هم ارث ببرند، این وصیت تا اندازه ثلث آن صحیح و نافذ است. چراکه بر اساس قانون مدنی هر فرد می‌تواند تا هنگامی که در قید حیات است تا یک‌سوم از دارایی خود را وصیت کند و در این مورد ممنوعیتی وجود ندارد.
آیا فرزند حاصل از ازدواج موقت ارث می‌برد
شرایط ارث‌بردن فرزند در ازدواج
وکیل خوب خانواده در قم بیان می‌دارد ارث فرزند در ازدواج موقت یکی از موضوعات بحث‌برانگیز حقوقی است که مراجعان ما سؤالات زیادی در این باره پرسیده‌اند. ازاین‌رو قصد داریم تا در این مقاله درباره چنین چیزی صحبت کنیم.
به‌طورکلی در قانون مدنی در مورد وضعیت ارث‌بردن فرزند در ازدواج موقت به‌صورت صریح سخن به میان نیامده است ولیکن به‌موجب ماده 1158 همین قانون که مقرر می‌دارد: طفل متولد در زمان زوجیت ملحق به شوهر است باید اظهار کرد الحاق طفل به شوهر به این معنا است که فرزند اعم از دختر و پسر منسوب به پدر و مادر بوده و رابطه نسبی بین ایشان برقرار است و پیرو آن پدر و مادر موقت در مقابل فرزند حاصل از صیغه دارای تمام حقوق و وظایف قانونی هستند.
فلذا به‌موجب ماده ۱۱۵۸ قانون مدنی، فرزند متولد شده در طول ازدواج موقت نیز همانند طفل متولد شده در نکاح دائم، به والدین خود ملحق می‌گردد و اولین اقدام پدر و مادر فرزند حاصل از ازدواج موقت دریافت شناسنامه برای فرزند عقد صیغه‌ای است.
دریافت شناسنامه اطفال حاصل از ازدواج موقت
- اگر ازدواج پدر و مادر به ثبت رسیده باشد
بهترین وکیل قم اعلام می نماید اگر ازدواج موقت قبلاً به ثبت رسیده باشد، مادر خودش به‌تنهایی هم می‌تواند به اداره ثبت‌احوال مراجعه کرده و تقاضای صدور شناسنامه برای نوزاد نماید بر اساس قانون حمایت خانواده در صورت باردارشدن زن در عقد موقت، ثبت ازدواج الزامی است؛ هرچند در شرایط عادی ثبت صیغه جزء شرایط صحت صیغه موقت نیست . .
- اگر ازدواج پدر و مادر به ثبت نرسیده باشد
وکیل خوب قم بیان می دارد اگر صیغه موقت به ثبت نرسیده باشد و پدر برای گرفتن شناسنامه برای فرزند حاصل از نکاح موقت اقدام ننماید مادر ابتدا باید زوجیت خود را اثبات نماید و در همین راستا می‌بایست به دفتر خدمات قضایی محل سکونت خود مراجعه و دادخواست اثبات زوجیت خود با همسر موقت را اثبات نماید و سپس دادخواست اثبات نسب فرزند و الزام زوج به اخذ شناسنامه را به طرفیت اداره ثبت‌احوال محل تولد و پدر مطرح نماید
- اگر امکان دسترسی به پدر طفل حاصل از ازدواج موقت وجود نداشته باشد
مثلاً به دلیل غایب‌بودن وی، امکان‌پذیر نبود، مادر، می‌تواند از دادگاه، تقاضای صدور حکم امین موقت برای فرزندش را داشته باشد. زمانی که دادگاه، حکم امین موقت را صادر کرد، خود مادر، می‌تواند با مراجعه به ادارات ثبت‌احوال، برای نوزاد، شناسنامه دریافت نماید. در این شرایط، نام خانوادگی مادر، به فرزند داده می‌شود و صرفاً نام کوچک پدر در شناسنامه نوزاد درج خواهد شد. شرایط ذکر شده، ناظر بر مواردی است که ازدواج اعم از دایم یا موقت، به لحاظ شرعی واقع شده، اما جایی به ثبت نرسیده باشد .
- اگر عقد نکاح بین زن و شوهر منعقد نشده است و فرزند نامشروع باشد
در این حالت بر اساس رای وحدت رویه شماره ۶۱۷ از دیوان عالی کشور، گرچه فرزند نامشروع از جهت نصب ملحق به پدر طبیعی خود نبوده و از پدر و مادر ارث نمی‌برد، اما به جهت حمایت از نوزاد، پدر طبیعی مکلف به گرفتن شناسنامه برای او خواهد بود. همچنین اگر پدر طبیعی اقدام به چنین کاری نکند، می‌توان از دادگاه تقاضای الزام پدر به اخذ شناسنامه کرد. نهایتاً درصورتی‌که امکان الزام پدر به گرفتن شناسنامه ممکن نباشد، مادر می‌تواند خود اقدام به گرفتن شناسنامه به نام خود برای فرزند کند.
مدارک لازم برای درخواست شناسنامه نوزاد
- اصل شناسنامه پدر و مادر؛
- گواهی ولادت صادره توسط پزشک یا ماما: اگر نوزادی فاقد گواهی ولادت باشد، باید فرم‌های مخصوص توسط شهود امضا شده و همراه با مدارک به ثبت‌احوال تحویل داده شود؛
- فیش بانکی طبق تعرفه جاری؛
- حضور یکی از والدین یا جد پدری. اگر ازدواج پدر و مادر طفل به ثبت نرسیده باشد، اعلام ولادت و امضای اسناد متفقاً به عهده پدر و مادر خواهد بود
نمونه دادخواست اثبات رابطه زوجیت
ریاست محترم مجتمع قضایی خانواده ……
با سلام احتراماً به استحضار می‌رساند:
اینجانب با حضور شهود در تاریخ ……. … توسط آقای/خانم ………. با جاری‌شدن صیغه عقد شرعی به نکاح دائم/موقت خوانده با مهریه ……. … درآمده‌ام. پس از گذشت مدت ……… خوانده رابطه زوجیت را انکار می‌کنند و حاضر به ثبت رسمی ازدواج نیستند و از انجام تعهدات شرعی و قانونی خود امتناع می‌کنند؛ لذا اینجانب با استناد به مدارک تقدیم شده از جمله شهادت شهود، گواهی عاقد و همچنین به استناد ماده ۴ قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۲ و مواد ۲۲۰ و ۱۰۶۲ قانون مدنی صدور حکم مبنی بر اثبات رابطه زوجیت و ثبت این واقعه به انضمام کلیه خسارات قانونی و هزینه دادرسی را استدعا دارم.
باتوجه‌به قانون، زن در دوران عقد موقت حق نفقه ندارد مگر اینکه شرط شده باشد یا آنکه عقد مبنی بر آن جاری شده باشد (ماده 1113 قانون مدنی). باتوجه‌به این ماده مشخص می‌شود که عدم پرداخت نفقه در دوران عقد موقت یا صیغه جرم محسوب نمی‌شود و برخلاف عقد دائم که زوج به‌موجب ماده 1106 ملزم به پرداخت نفقه است و عدم پرداخت آن، جرم ترک انفاق محسوب می‌شود و قابل دادخواهی است، قابلیت پیگیری ندارد.
نفقه زن در عقد موقت برعهده کیست
باتوجه‌به منطوق ماده 1106 قانون مدنی که بیان می‌دارد: در عقد دائم نفقه زن به عهده شوهر است
و عطف به ماده 1113 همین قانون که مقرر می‌دارد: در عقد انقطاع زن حق نفقه ندارد، مگر این که شرط شده یا آن که عقد مبنی بر آن جاری شده باشد؛ بنابراین در عقد موقت، زن، حق نفقه ندارد و به او، نفقه تعلق نمی‌گیرد. تنها راه برقراری نفقه در صیغه، این است که هنگام وقوع عقد، یا پیش از آن، بر نفقه عقد موقت، توافق گردد و مرد، مسئولیت پرداخت نفقه زن در صیغه را بر عهده بگیرد. درج نفقه زن در عقد موقت، به‌صورت شرط ضمن عقد نیز موجب تعلق نفقه صیغه، به زوجه، در عقد موقت می‌گردد.ارث زن صیغه ای و ارث زن موقت
صیغه ۹۹ساله چیست
صیغه یا ازدواج موقت ۹۹ساله نوعی از عقد موقت با مدت معین و میزان مهریه معلوم است که بر اساس آن مرد، زن را برای مدت مشخصی به زوجیت خود در می‌آورد و با پایان مدت صیغه ۹۹ساله، رابطه زوجیت پایان می‌یابد. برخلاف تصور عموم که ماهیت صیغه ۹۹ساله را عقد نکاح دائم می‌دانند ولیکن این متعه ۹۹ساله عقد موقت محسوب می‌گردد. در همین رابطه شعبه اول دیوان عالی کشور طی دادنامه شماره 9209983730300185 مورخ 1394/01/23 بیان می‌دارد: ماهیت نکاح موقت طولانی‌مدت (99ساله) با ذکر اینکه «عقد جاری شده در حکم دائم است» ; تغییر نمی‌کند؛ بنابراین تابع احکام نکاح موقت است.ارث زن صیغه ای.ارث بردن زن در عقد موقت
آیا زن و مرد درصیغه ۹۹ساله ارث می‌برند
در صیغه ۹۹ساله که یک عقد موقت محسوب می‌گردد بر خلاف عقد دائم زن و مرد از یکدیگر ارثی نخواهند برد.
تفاوت صیغه ۹۹ساله با عقد دائم چیست
از تفاوت‌های مهم نکاح ۹۹ساله با نکاح دائم این است که مدت صیغه ۹۹ساله موقت است و لکن عقد دائم، مدت ندارد. همچنین در صیغه ۹۹ساله حتماً باید در مورد مهریه توافق شود وگرنه عقد باطل است ولیکن در عقد دائم، اگر مهریه قید نشود، عقد باطل نیست و زن و شوهر حتی بعد از جاری‌شدن صیغه عقد نیز می‌توانند در مورد میزان مهریه با همدیگر توافق کنند.
نفقه زن در صیغه ۹۹ساله برعهده کیست
نظر به اینکه نکاح ۹۹ساله همان نکاح منقطع است و با عنایت به ماده 1106 قانون مدنی که بیان می‌دارد، در
عقد دائم نفقه زن بر عهده شوهر است؛ بنابراین در نکاح موقت نفقه به زن تعلق نخواهد گرفت مگر طرفین به آن توافق کنند و در صورت عدم پرداخت زن تنها می‌تواند از دادگاه الزام شوهر را به دادن نفقه در خواست کند.ارث زن موقت ارث زن صیغه ای
پایان صیغه ۹۹ساله چگونه است
شرایط فسخ صیغه ۹۹ساله
به‌موجب ماده 1139 قانون مدنی، «طلاق مخصوص عقد دائم است و زن منقطع با انقضا مدت یا بذل آن از طرف شوهر از زوجیت خارج می‌شود» و نظر به این که نکاح ۹۹ساله نیز عقد موقت محسوب می‌گردد عقد ۹۹ساله با انقضا مدت یا بذل آن از طرف شوهر پایان می‌یابد. درعین‌حال چنانچه در مواردی زوجه منقطع با عسروحرج روبرو شود و این موضوع بر دادگاه ثابت گردد، در این صورت دادگاه می‌تواند باتوجه‌به ملاک ماده 1130 قانون مدنی حکم به‌اجبار زوج به بذل بقیه مدت ازدواج موقت صادر نماید.
شرایط الزامی ثبت صیغه موقت
قانون‌گذار در موارد زیر ثبت صیغه موقت ۹۹ساله را الزامی می‌داند:
1-در صورت باردارشدن زوجه
2-توافق طرفین
3-شرط ضمن عقد
با تصریح قانون ثبت نکاح موقت ۹۹ساله الزامی نیست مگر یکی از شرایط فوق حاصل شود.ارث زن صیغه ای
لزوم استفاده از مشاوره حقوقی در پرونده‌های خانواده
مسائل حقوقی مربوط به ارث زن صیغه ای، اثبات نسب در عقد موقت و اخذ شناسنامه برای فرزند حاصل از صیغه به‌خصوص در ازدواج‌های موقتی که ثبت نمی‌شوند از موضوعات رایج و شایع در مراجع قضایی است.ارث زن موقت
چنانچه در خصوص مطالبه ارث فرزند در ازدواج موقت و دایم و به‌طورکلی مسائل حقوقی مربوط به حقوق خانواده اعم از مالی؛ مانند ارث، نفقه، مهریه و وصیت و غیرمالی مانند حضانت، طلاق سؤالات و ابهاماتی دارید با وکیل متخصص پرونده خانواده مشاوره نمایید.ارث زن صیغه ای
